zondag 14 juni 2020

Jannie Regnerus – Het wolkenpaviljoen



We maken in deze novelle kennis met Luut, architect van beroep, wiens huwelijk met Kris ten einde is en niet weet hoe het nu in feite verder moet. De pijn van een scheiding, het verdriet zijn kind Tessel niet altijd bij hem te hebben,…vormen een beproeving. 

“Hoe leg je uit aan de ander dat de liefde onderweg is verdampt?” 

Daarbij komt nog dat hij in zijn rol als architect een moeilijke periode heeft. 

“Luut weigert nog langer mee te doen aan het opgejaagde bouwen, de huizen die hij ontwerpt krijgen geen tijd om te wortelen. Aan sommige van zijn bouwwerken wordt op de tekentafel al een houdbaarheidsdatum opgelegd, ze vormen de tijdelijke opvulling van een kuil, een pleister van steen op een wond in de stad.”

Hij hoopt zich te kunnen herbronnen in Japan. De tempels aldaar hebben hem als jonge architect geïnspireerd. Vooral de “Ise Jingu”. Dit is een complex van Shintoschrijnen, gelegen in de stad Ise in de prefectuur Mie. Bijzonder is hoe om de twintig jaar een nieuw goddelijk paleis met dezelfde afmetingen als het huidige gebouwd wordt op een alternatieve locatie die grenst aan het hoofdheiligdom. Het gaat om ongeveer 30 rituelen en ceremonies die beginnen met het ritueel kappen van de eerste bomen voor het nieuwe goddelijke paleis. De heilige kleding, het meubilair en de goddelijke schatten die in het heilige paleis worden geplaatst, worden ook opnieuw gemaakt. Zodra ze zijn voorbereid, wordt de Heilige Spiegel (een symbool van Amaterasu-Omikami) door de Jingu-priesters naar het nieuwe heiligdom verplaatst. Dit ritueel wordt Shikinen Sengu genoemd. Het duurt ongeveer acht jaar om alle rituelen en gebeurtenissen voor Shikinen Sengu uit te voeren. (1)

Luut wil zich hier opnieuw in verdiepen. Terugkeer naar zijn jeugd. Wat hem heeft gevormd. Al komt het ons voor dat hij eigenlijk voor een deel ook door zijn vader werd gevormd. Dit kan de aandachtige lezer tussen de regels door voor een stuk detecteren. 

Het gereedschap van de auteur zijn de woorden. Een reeks emoties en observaties worden gebundeld in deze novelle. Je voelt het verdriet van het hoofdpersonage. De taal is het plan waar de auteur naar kijkt en mee aan de slag gaat. Het is voor de auteur de kunst om zowel architect als metser te zijn. Hoe beter de auteur beide beheerst, hoe vlotter zijn werk zal kunnen worden geïnterpreteerd.  Mooi is hoe de Japanse cultuur en taal hun plaats weten te vinden in het verhaal en in de omschrijving van de emoties. 

“ ‘Shakkei’, geleend landschap, zo noemen de Japanners een verre bergtop of een boom die niet tot jouw tuin behoren, maar wel onderdeel vormen van het uitzicht en de beleving van je huis.    Bestaat er ook een woord voor geleend leven?”   

Jannie Regnerus slaagt glansrijk in deze proef. De stijl is bijzonder. Korte stukjes, broos en afgewogen, een samenvoeging van het verdriet van een echtscheiding, het falen van een relatie, en de vragen die men heeft in zijn professionele leven. Al deze delen samen met de taal als cement. Dit boek ‘Het wolkenpaviljoen’ is echt een aanrader. Om af en toe eens te herlezen, dromend van een reis naar het verre Japan. 

Jannie Regnerus is een te volgen auteur. Ik was al aangenaam verrast over haar vorig werk, ‘Nachtschrijver’. Met dit boek schakelt ze een versnelling hoger. 

--
Het wolkenpaviljoen is een uitgave van uitgeverij Van Oorschot